Bu yazıda bu sürecin absürd bir fikri nasıl genel kabul görmüş bir norma dönüştürebileceğine bakacağız. Fırsat penceresi Overton pencere sistemi “fırsat penceresi” olarak adlandırılan pencerenin varlığına odaklanır. Bu kavram, toplumda kabul edilemez bir konunun sosyal normların bir parçası olarak tamamen kabul edilinceye kadar tartışılma sürecini birleştirir.
“Overton penceresi” nedir?
Birinci Aşama: Düşünülemez olan yolunu bulmaya başlar İfade özgürlüğü argümanını kullanmak, saçma bir konuyu tartışılabilir bir konuya dönüştürmenin en iyi mekanizmasıdır. Hatta radikalizmin prizmasından bakıldığında düşünülemez fikir tartışılmaya başlandığında, yavaş yavaş eskisinden daha normal hale geliyor.
İkinci aşama: Radikalden mümkün olana geçiş Bu aşamada bilim önemli bir rol oynamaktadır. Bilim insanları sıklıkla ahlaki olsun ya da olmasın her türlü konuyu araştırırlar. Bunun bir örneği, bazı kabilelerin uyguladığı yamyamlık çalışmasıdır. Bazen saçma fikir için yeni bir isim kullanılır, bu da onu toplum tarafından daha kabul edilebilir hale getirir. Yani örneğin yamyamlık daha yumuşak ve bilimsel görünmesi için “antropofili” olarak adlandırılabilir.
Üçüncü Aşama: Olasıdan Makul’e Geçiş Bu aşamada absürt fikrin savunucuları ile karşıtları arasındaki çatışma gözlenir. Medya, her türlü muhalefeti aktif olarak haberleştirerek ve böylece fikri kamuoyuna yayarak önemli bir rol oynamaktadır. Zamanla medyada bir konu aktif olarak yer aldıkça, daha az saçma olarak algılanmaya başlıyor.
Dördüncü Aşama: Fikir insanların kafasında daha iyi yankılanmaya başlar Burada fikrin savunucuları, bunun o kadar da akıl almaz olmadığını göstermek için tarihi veya kültürel örneklere başvuruyorlar. Fikir, film konularına, şarkı sözlerine ve diğer sanat biçimlerine ilham vermeye başladı ve onu daha da normalleştirdi.
Beşinci Aşama: Bir fikrin popülaritesi, birçok kişi tarafından paylaşılmaya başlandığı için azalmaya başladığında, bu zaten normal kabul ediliyor. Sonraki adımlar fikrin yasaya dönüştürülmesini içerir. Kanun değişikliğine destek için anketler yapılıyor, imzalar toplanıyor, protestolar düzenleniyor. Sonunda direniş azalır ve fikir yasallaştırılarak yeni norm haline gelir.
Bu tür manipülasyonlardan kaçınabilir miyiz?
Overton pencere tekniği çok tehlikelidir çünkü ahlak dışı ve etik olmayan davranışları normalleştirebilir. Etkisinden kaçınmak için, aldığımız bilgileri eleştirmeliyiz ve manipülasyon tekniklerini daha başlangıçta tanımalıyız. Toplumda otorite figürlerine sahip olmak ve kendi kişisel otorite figürlerimizi oluşturmak, hangi eylemlerin manipülatif olduğunu taramamıza yardımcı olabilir.
Overton Penceresinin asıl amacı nedir?
Bu tekniğin amacı, her bireyin bireysel değerlerini, toplumun daha kolay yönetilebileceği ahlak dışı inançlarla değiştirmektir. Bu şekilde, neyin etik olduğuna dair insan görüşü bir kenara bırakılır ve gelecekteki radikal fikirlerin yasa ve toplumsal norm haline gelmesi için daha büyük bir hoşgörü yaratılır. Overton Penceresi bize toplumun başlangıçta düşünülemez olan fikirleri kabul edecek şekilde nasıl yönlendirilebileceğini gösteriyor. Bu manipülasyon tekniklerini tanıyabilmemiz ve bunlara direnebilmemiz için aldığımız bilgilerin farkında olmak ve bunları eleştirmek önemlidir. Böylece ahlaki değerlerimizi koruyacağız ve manipülasyon girişimlerinden kendimizi koruyacağız.