Özellikle dış politikada bir tekseslilik hâkimdi uzun süre. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yaklaşımları karşısında muhalefet seçenek üretemiyordu. Erdoğan bu rahatlık içinde Suriye, Irak, Kıbrıs, Karabağ, Gazze’de “tek ayaklı ve koyu renkli bir politika” sürdürüyor uzun süredir.
Bu tek ayaklılık ve güçlü seçenek üretilememesi durumu Erdoğan’ın dış politika konularını iç politikada daha başarılı kullanmasına da olanak tanıdı.
Örneğin iktidar ve Erdoğan, İsrail-Hamas çatışmasında ne yaptı, bakalım.
Hamas’ın İsrail topraklarına saldırmasının ardından taraflara “itidal” çağrısı yapan Erdoğan’ın tutumu kısa sürede değişti, “Hamas direniş örgütüdür” yaklaşımı öne çıktı. Bunu niye yaptı iktidar? Çünkü ABD ve Batılılar tarafından Filistin konusunda pek muhatap alınmak istenmedi Türkiye. Peki niye muhatap alınmıyor Türkiye? Çünkü Erdoğan ve AKP’nin “tarafsız olmadığı, Hamas ile ideolojik akraba olduğuna” inanılıyor. “Hamas direniş örgütüdür” yaklaşımı nedeniyle özellikle AB, Türkiye’ye rest çekti: Türkiye tarafını seçmeli.
Peki Batı Hamas’a hangi gözle bakıyor? Şöyle: IŞİD’in eylemleri nedeniyle İslamcı radikal örgütlere hangi algı ile bakılıyorsa o gözle bakılıyor Hamas’a… Bir de Hamas’ın İsrail’e saldırmış olması, Batılı devletleri “İsrail sınırlarını ve kendisini koruyor” yaklaşımının öne çıkmasını, Gazze’de çocuk, kadın binlerce insanın öldürülmesini perdeliyor. Bir anlamda Batı’daki algısı negatif olan Hamas, İsrail’in Batılı yönetimler bazında elini rahatlatıyor. Bu pozisyondaki İsrail’e karşı olan, negatif algıya sahip Hamas’a sahip çıkan Erdoğan nedeniyle Türkiye de dışlanıyor.
ÖZEL NE YAPTI?
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, uzun süredir kimsenin aklına gelmeyen Sosyalist Enternasyonal ve dünyadaki sosyal demokrat partileri anımsattı. Türkiye’nin uzun süredir savunduğu “Filistinli masum insanlara yönelik hak ihlalleri önlenmeli” şeklindeki yerleşik politikasını gündeme getirdi. Özel’in deyimiyle “siyasi akrabalara”, Erdoğan muhalifi parti olarak bir uyarıda bulundu. Erdoğan’a kategorik olarak gösterilen tepkiye karşın Özel’in çıkışının dikkate alınma olasılığı yüksek. Bu çıkışın zamanlaması ve yeri de önem kazandı. Zamanlaması önemli çünkü, Avrupa’da İsrail’in sınırsız şiddet politikasına yalnızca sosyalistlerin yönetimindeki İspanya yüksek sesle karşı çıkıyor, başka kimse yok. Bunu Erdoğan da vurguluyor.
Zemini de şunun için önemli. Özel, Filistin’deki vahşete Bosna’dan dikkat çekiyor. Bosna, soykırıma tabi tutulan Müslüman Boşnakların Batılı devletler tarafından desteklenerek şiddetin engellendiği bir bölge. Yani, “Hıristiyanların Müslümanları katletmesini” bir anlamda Hıristiyan devletlerin engellediği bir nokta. Evet 1990’lardaki şiddet olaylarında bazı Batılı devletlerin askerlerinin, örneğin Srebrenitsa’da olduğu gibi katliamları seyretmesi, katliamlara fırsat tanımaları gibi olaylar var. Ancak Bosna’da şu anki çatışmasızlık durumunun Batı müdahalesiyle sağlandığı da gerçek.
Filistin-İsrail arasında çatışmasızlık sağlanacaksa şüphesiz ki aynı insanlık değerlerinin devreye girmesi gerekiyor. Aksi durumda İsrail’in konforu, huzuru kalıcı olmayacak, Filistin’e barış gelmeyecek.
Özel, Türkiye’nin bölgesine yönelik dış politika yaklaşımını daha da derinleştirmeli…
