Filistin Özel Raportörü: AB, İsrail ile Ortaklık Anlaşması’nı Askıya Almalı

Birleşmiş Milletler (BM) Filistin Özel Raportörü Francesca Albanese, Belçika’nın başkenti Brüksel’de AB Dışişleri Bakanları Toplantısı sırasında İsrail’le Ortaklık Anlaşması’nın ana gündem maddelerinden biri olduğunu açıkladı.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas’ın dünkü AB-Güney Komşuluk Bölgesi Bakanlar Toplantısı’nı “tarihi” olarak tanımlamasına karşı çıkan Albanese, asıl tarihin “İsrail’in işgali ve apartheidinin sona ermesine yol açacak toplantı” olacağını belirtti.

Albanese, AB’nin yasal olarak İsrail’le Ortaklık Anlaşması’nı askıya alması gerektiğini vurgulayarak Tel Aviv’in insan hakları ihlallerinin tartışılmasının gereksiz olduğunu belirtti. Bunun zaten Uluslararası Adalet Divanı ve birçok BM kuruluşu tarafından ele alındığını söyledi.

Yeni araştırmalar, AB’nin sadece İsrail’in en büyük ticaret ortağı değil, aynı zamanda en büyük yatırım ortağı olduğunu ortaya koydu. Bu nedenle Albanese, Tel Aviv’le olan Ortaklık Anlaşması’nın askıya alınması çağrısında bulundu.

İşgal, Apartheid ve Soykırımla Bağlantılı Ekonomik İlişkilere Son Vermek Şart

Albanese, AB’nin İsrail’e yaptığı ihracatın 2023-2024 yıllarında 1.2 milyar avro arttığını ve bunun son bulması gerektiğini belirterek, “İşgal, apartheid ve soykırımla bağlantılı bir ekonomik ilişkiyi sürdürmek suç ortaklığıdır. Bu, uluslararası hukukun çöküşünü onaylamaktır.” dedi.

AB’nin Filistin ve kendi halklarına karşı “ahlaki ve hukuki başarısızlığının” altını çizen Albanese, Birliğin bu konuda ne adım atacağını seçmek zorunda olduğunu ifade etti.

AB üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, işgal altındaki Filistin topraklarında insan haklarının ihlal edildiği konusunda İsrail’e muhtemel yaptırımları tartışmak üzere Brüksel’de toplandılar.

AB, Hollanda’nın teklifi üzerine 20 Mayıs’ta İsrail ile Ortaklık Anlaşması’nı insan hakları ve uluslararası hukuka uygunluk şartları çerçevesinde incelemeye aldı. Kallas’ın bu incelemenin ardından yaptığı açıklama, bugünkü AB Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda ana gündem maddelerinden biri olacak ve Birliğin bu konuda atacağı adımlar merakla beklenmektedir.

Oybirliği gerektiği için anlaşmanın tamamen askıya alınmasının beklenmese de anlaşmanın bazı hükümlerinin askıya alınabileceği belirtilmektedir. Bazı ülkelerin bu konuda destekleyici olduğu, bazılarının ise karşı çıktığı bilinmektedir.